Art+Science Meeting

Projekt Art+Science Meeting realizowany jest od 2011 roku przez Centrum Sztuki Współczesnej ŁAŹNIA w Gdańsku.

A+SM to przedsięwzięcie o charakterze pionierskim. Poprzez rozbudowany program wystaw, warsztatów, publikacji, spotkań i debat, ukazuje sztukę i naukę jako odmienne sposoby podejścia do tej samej rzeczywistości. Interdyscyplinarny, otwarty na dyskusję charakter projektu pozwala na prezentację dokonań najwybitniejszych światowych twórców realizujących swoje projekty w kontekście naukowym i technicznym. Pozwala również na szerokie spojrzenie na współczesną cywilizację, dla której nauka i technika są warunkami rozwoju, ale pozostają jednocześnie dla większości społeczeństwa nieznane i niezrozumiałe.

Prof. dr hab. Ryszard W. Kluszczyński (dyrektor artystyczny projektu) o Art+Science Meeting:

„Obserwowane współcześnie transformacje twórczości artystycznej, jej wielokierunkowe hybrydyzacje, coraz wyraźniej kierują ją, między innymi, w stronę rozległego obszaru badań naukowych, zarówno ku naukom humanistycznym i społecznym, jak i w stronę dyscyplin określanych mianem nauk ścisłych. We współczesnym świecie prym wiodą tendencje o charakterze wielodyscyplinarnym i transgranicznym. Progresywna sztuka podejmuje dziś zadania badań kulturowych, wpisując się przy tym zwykle w nurt teorii krytycznej, jak również dialoguje twórczo z biotechnologią, genetyką, informatyką, nanotechnologią, badaniami nad sztucznym życiem i sztuczną inteligencją, a także z licznymi dyscyplinami inżynierskimi.

 

Nie jest to wyłącznie efekt nowych, samodzielnie formowanych aspiracji sztuki, lecz także wynik całego splotu okoliczności, oddziaływania wielu czynników, kształtowania się różnych tendencji społecznych i kulturowych. Należy do nich niewątpliwie także i dwudziestowieczny proces przeobrażeń koncepcji dotyczących nauki, jej statusu, instrumentów i metod działania. Ewolucja teorii nauki od Ernesta Nagela i Karla Poppera do Thomasa Kuhna i Paula Feyerabenda, wynikająca stąd kontekstualizacja i relatywizacja wartości wyników badań naukowych, doprowadziły do uzasadnionego wniosku, że tradycyjnie, na sposób nowożytny, pojmowana nauka nie powinna już być obecnie postrzegana jako jedyny obszar praktyk społecznych, w ramach którego są kształtowane narzędzia poznawcze i produkowana jest wiedza. Nie powinno więc nas w żadnej mierze zaskakiwać, że w rezultacie tych wszystkich procesów, sztuka, a przynajmniej jej część trapiona poczuciem odpowiedzialności za kształtujące się porządki rzeczywistości, zwraca się ku nowym wyzwaniom, podejmuje nowe role, odrzuca uproszczony, tradycyjny podział na obiektywną naukę i subiektywną sztukę, aspirując do roli środowiska badawczego, źródła znaczącej, wartościowej wiedzy.

 

Związki tak kształtującej się sztuki z obszarami nauki nie polegają już więc, jak działo się to do niedawna, na jedynie popularyzującym bądź krytycznym odwoływaniu się do wyników badań naukowych. Sztuka może być i często bywa obszarem i metodą badań naukowych. Bardzo liczne prace artystyczne, najczęściej z obszaru nowych mediów, choć nie jest to wcale warunek konieczny, podejmują dziś zadania sytuujące się pomiędzy tradycyjnie pojmowaną twórczością artystyczną a działalnością naukowo-poznawczą. Dzieła te, z jednej strony, reaktywują odrzuconą w dobie Oświecenia alternatywną naukową tradycję epistemologiczną, z drugiej natomiast, przenoszą praktyki artystyczne do laboratoriów naukowych. Efektem tych migracji są takie, między innymi, tendencje artystyczne, jak bio-art, sztuka robotyczna, transgeniczna bądź nanotechnologiczna. Hybrydyczne dzieła wywodzące się z tych tendencji, łącząc w sobie atrybuty twórczości artystycznej i naukowej, stanowią nową, znaczącą jakość w obu tych obszarach. Przede wszystkim jednak wprowadzają nowe, istotne właściwości do społecznego środowiska, w którym tendencje te się rozwijają.

 

Dzisiejsza sztuka, wchodząc w bliskie strukturalne relacje ze współczesnymi technologiami medialnymi i paradygmatami naukowymi, konstruuje przedmioty doświadczenia artystycznego w sposób zupełnie odmienny, niż czynią to tradycyjne media sztuki, nadając im przy tym niespotykany dotąd charakter, proponując inne strategie negocjacji ich znaczeń oraz – przede wszystkim – w zupełnie inny sposób angażując ich odbiorców. Najnowsza twórczość artystyczna, łącząca w swych działaniach nie tylko paradygmaty sztuki, nauki i technologii, lecz także struktury społeczeństwa informacyjnego i sieciowego, oraz wyznaczniki kultury partycypacyjnej, stara się uczestniczyć w procesach, w ramach których kształtowane są nowe ramy naszej przyszłości."