Jak to się stało, że „Nowa Religia” Damiena Hirsta trafiła do Gdańska i została wpisana w koncepcję „Art+Science Meeting”? To jest pytanie, które porządkuje moje rozumienie romansu sztuki i nauki. Zjawiska te od zawsze, od wieków – bez względu na epokę – stykały się.
Humanizm renesansowy stworzył podwaliny dla kultury nowożytnej. Na przełomie XIX i XX wieku odrzucono akademizm w sztukach wizualnych. Zapoczątkowało to fascynację artystów rewolucyjnymi odkryciami i teoriami naukowymi, którzy zaczęli czerpać z nauk ścisłych, wspierać się filozofią i psychologią. Zaczęli mówić o poszerzaniu warstwy intelektualnej w sztuce, a kontestacja i prowokacja stały się równie istotne w procesie artystycznym, jak umiejętność rysowania i malowania. Jednocześnie pojawiały się głosy zwracające uwagę na coraz większy brak porozumienia pomiędzy humanistami a przedstawicielami nauk ścisłych. Gwałtowne zmiany polityczne i społeczne oraz niespotykany w poprzednich epokach postęp techniczny stworzyły warunki dla sztuki zaangażowanej.
Protest w sztuce stał się kanonem dominującym przez cały dwudziesty wiek. Intelektualny, krytyczny aspekt dzieł zdominował kwestie estetyczne i warsztatowe. Damien Hirst także rozpoczął swą karierę, sięgając po bardzo mocne środki wyrazu.
Apostołowie. Rys. 1 Jezus Chrystus, 2005 / © Damien Hirst and Science Ltd
„Nowa Religia” jest kolejną odsłoną krytycznego spojrzenia artysty na świat zdeterminowany ekonomicznym dążeniem do ciągłego wzrostu PKB. Aby ten cel osiągnąć, wciąż jest pobudzany apetyt na wszystko, co da się kupić, co da się sprzedać. Sukces finansowy stał się miarą jakości. Medycyna zaś religią bogatych, wierzących, że postęp technologiczny uczyni ich ciała, a więc ich samych lepszymi, wiecznie młodymi, a może nawet nieśmiertelnymi… Nauka jest niezbędnym narzędziem w osiąganiu tych celów. W kontekście tegorocznej edycji projektu, podejmującej zagadnienia z zakresu robotyki i bioartu, jeśli można tak zaszeregować artystów i ich dzieła zgromadzone na wystawach w CSW Łaźnia, głos Damiena Hirsta, mocno zakorzeniony w sztuce protestu, jest filozoficznym wątkiem tegorocznego „Art+Science Meeting”. Poddaje on krytyce współczesny konsumpcjonizm rozbudzający w ludziach zachłanność, często mającą posmak destrukcji. Artysta sam mówi, iż nie może się oprzeć wrażeniu, że nauka stała się dla wielu ludzi nową religią, a tabletka panaceum na wszelkie kłopoty.
New Religion (Sky) Silkscreen on Somerset satin 410gsm, 200 x 200 cm, 2005 Each print is made up of six sheets each measuring 100 x 66.7 cm / © Damien Hirst and Science Ltd. All rights reserved
Wystawa „Nowa Religia” jest pierwszą solową odsłoną twórczości Damiena Hirsta w Polsce. Chciałabym tu złożyć ogromne podziękowania Richardowi Rileyowi i jego współpracownikom za pomoc oraz współpracę w realizacji tego przedsięwzięcia, jak również Paulowi Stolperowi, z którego galerii wystawa do nas trafia.