“To ja. Kiedy patrzę na swoje życie z perspektywy ptaka, to mi trochę żal, ale czuję żal, czytając prawie każdą biografię.”
(Joanna Rajkowska , 8 czerwca 2000)
Rozmowa z Joanną Rajkowską, jedną z jurorek tegorocznego 14 IN OUT FESTIWAL, podczas której poruszymy kilka wątków związanych ze sztuką w przestrzeni publicznej, na przykładzie ostatnich prac artystki. Porozmawiamy o tym jak jej realizacje rezonują z nastrojami “ulicy” i redefiniują rzeczywistość, ale też w jaki sposób sztuka może pomóc albo przeszkodzić w dialogu społecznym. Przyjrzymy się różnym perspektywom i kontekstom, porozmawiamy o tym co widać “z góry”, a czego nie widać, bo jest “pod ziemią”. Porozmawiamy o intuicji, ale też o niemożliwości i granicach, także tych cielesnych.
A na koniec zapytamy o nadzieję i sprawczość.
Joanna Rajkowska, artystka wizualna, urodzona w 1968 roku, w Bydgoszczy, mieszka i pracuje w Warszawie i Londynie. Rajkowska jest artystką wszechstronną, jednak jej najbardziej znane prace to projekty publiczne. Aby je zbudować, artystka wykorzystuje realnie istniejące miejsca, energie, organizmy i materiały. Są to zarówno miejsca, jak i pasaże, instalacje, i sytuacje efemeryczne. Używa przy tym elementów tak różnorodnych jak rośliny, budynki, obiekty znalezione, wodę czy dym. Od-swajanie, od-człowieczanie i budowanie relacji to metody, które artystka stosuje najczęściej. Jej celem jest ograniczenie działalności człowieka, pomnożenie podmiotów sprawczych oraz ludzkich i nie-ludzkich relacji. Wynikiem jej pracy są zarówno osie urbanistyczne i projekty architektoniczne, geologiczne fantazje, odkrywki archeologiczne, a także rzeźby podwodne. W ramach projektów publicznych, jak i poza nimi, Rajkowska produkuje filmy, fotografie i modele. Jej projekty publiczne obejmują współpracę z takimi m.in. instytucjami jak CSW Zamek Ujazdowski, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, VII Berlińskie Biennale, Institute for Contemporary Ideas and Art i Frieze Sculpture. Jej najbardziej znanym projektem pozostają Pozdrowienia z Alej Jerozolimskich, 2002, projekt, który stał się jednym z symboli Warszawy.
Emilia Orzechowska jest kuratorką, producentką i animatorką kultury. Ukończyła studia filmoznawcze w Instytucie Sztuk Audiowizualnych na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, Studium Animatorów Kultury w Gdańsku ze specjalizacją filmową oraz krytykę artystyczną na gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Obecnie pracuje w Teatrze Miniatura w Gdańsku jako producentka teatralna oraz współpracuje z TRAFO Trafostacja Sztuki w Szczecinie w roli kuratorki, realizując wystawy oraz swój autorski cykl PERFOstacja, w ramach którego prezentuje performance i spektakle taneczne. Wraz z Elą Jabłońską i Wojtkiem Kotwicki współtworzy Fundację W788, która prowadzi programy rezydencyjne w miejscowości Kozielec na 788 kilometrze Wisły. W swojej niezależnej praktyce kuratorskiej często odnosi się do historii miejsc lub osób. Lubi nieoczywiste lokalizacje i projekty site specific. Często w narracji nawiązuje do przestrzeni, tworząc raczej doświadczenia niż prezentacje.