Współczesne transformacje sztuki zmierzają w stronę obszaru badań naukowych, w stronę dyscyplin określanych mianem nauk ścisłych. Sztuka dialoguje dziś twórczo z genetyką, biotechnologią, badaniami nad sztuczną inteligencją. Nie jest to wyłącznie efekt nowych aspiracji sztuki. Przeobrażające się równolegle koncepcje dotyczące nauki, ewolucja jej teorii od Ernesta Nagela i Karla Poppera do Thomasa Kuhna i Paula Feyerabenda, wynikająca stąd kontekstualizacja i relatywizacja wartości wyników badań naukowych, doprowadzają do uzasadnionego wniosku, że nauka nie powinna już być obecnie postrzegana jako jedyny obszar praktyk społecznych, w którym produkuje się wiedzę. W rezultacie sztuka podejmuje dziś nową rolę, odrzuca tradycyjny podział na obiektywną naukę i subiektywną sztukę, aspirując do roli środowiska badawczego, źródła znaczącej, wartościowej wiedzy. Związki tak kształtującej się sztuki z obszarami nauki nie polegają już więc, jak było to niegdyś, na popularyzującym bądź krytycznym odwoływaniu się do wyników badań naukowych.
Sztuka może być i często bywa obszarem i metodą badań naukowych. Bardzo liczne prace artystyczne, najczęściej z obszaru nowych mediów, podejmują dziś zadania sytuujące się pomiędzy tradycyjnie pojmowaną twórczością artystyczną a działalnością naukowo-poznawczą. Dzieła te, z jednej strony, reaktywują odrzuconą w dobie Oświecenia alternatywną naukową tradycję epistemologiczną, z drugiej natomiast, przenoszą praktyki artystyczne do laboratoriów naukowych. Efektem tej migracji są takie między innymi tendencje artystyczne, jak bio-art, sztuka robotyczna, transgeniczna bądź nanotechnologiczna. Dzieła wywodzące się z tych tendencji, łącząc w sobie atrybuty twórczości artystycznej i naukowej stanowią nową, znaczącą jakość w obu tych obszarach. Przede wszystkim jednak wprowadzają nowe, znaczące właściwości do społecznego środowiska, w którym tendencje te się rozwijają.
Monika Fleischmann & Wolfgang Strauss, Energy Meter, Z wystawy „Performing Data”, fot. Krzysztof Miękus
Dzisiejsza sztuka, wchodząc w bliskie strukturalne relacje ze współczesnymi technologiami medialnymi i paradygmatami naukowymi, konstruuje przedmioty doświadczenia artystycznego w sposób całkiem odmienny, niż czynią to tradycyjne media sztuki, nadając im przy tym niespotykany dotąd charakter, proponuje inne strategie negocjacji ich znaczeń oraz – przede wszystkim – w zupełnie inny sposób angażuje swych odbiorców. Nie odwołuje się ona już do tradycyjnej koncepcji kultury artystycznej, ciążącej w stronę pojmowania sztuki jako dziedziny swoistej, autonomicznej, rządzącej się swymi własnymi zasadami i prawami. Sztuka sięgająca po technologie naukowe rozwija się dziś w kontekście wizji trzeciej kultury, postulowanej przez Johna Brockmana, a przygotowanej wcześniej przez koncepcję dwóch kultur C. P. Snowa. Zdaniem Brockmana, trzecia kultura, to uczeni, myśliciele i badacze świata empirycznego, którzy dzięki swym pracom i pisarstwu przejmują i odmieniają rolę tradycyjnej elity intelektualnej. Współczesna twórczość artystyczna, łącząca w swych działaniach paradygmaty sztuki, nauki i technologii, zmierza do przezwyciężenia opozycji humanistycznego świata sztuki i świata nauki, opozycji, z której wyłoniła się koncepcja trzeciej kultury Brockmana. Odnowiona wizja trzeciej kultury jest ufundowana nie na konflikcie, ale na wzajemnych interakcjach obu tych światów, czy może lepiej: wszystkich trzech światów, włączając w tę grę także inżynierski świat technologii. Kultura taka, wchłaniając nie tylko paradygmaty sztuki, nauki i technologii, lecz także struktury społeczeństwa informacyjnego i sieciowego, oraz wyznaczniki kultury partycypacyjnej, kształtuje nowe ramy naszej przyszłości.
Przygotowywana w dniach 23-25 maja 2011 roku konferencja skupi się na tych właśnie wzajemnych odniesieniach trzech wskazanych obszarów ludzkiej twórczości. Jej uczestnicy, naukowcy różnych specjalności oraz artyści, przedstawią wyniki badań nad różnymi aspektami owych związków i zastanowią się wspólnie nad wynikającymi stąd konsekwencjami dla współczesnej kultury.
Konferencja jest otwarta dla publiczności, wstęp wolny. Osoby zainteresowane uczestnictwem w konferencji proszone są o wypełnienie niniejszego formularza i przesłanie go na adres: conference@laznia.pl
Termin przesłania zgłoszenia: 16 maja 2011. Po otrzymaniu zgłoszenia będziemy wysyłać e-mail z prośbą o potwierdzenie. Brak potwierdzenia do 19 maja będzie oznaczał rezygnację z udziału w konferencji. UWAGA! Ilość miejsc ograniczona.
PLAN KONFERENCJI:
23 maja
10.00-13.00 Konferencja (Dwór Artusa)
13.00-15.00 przerwa obiadowa
15.00-18.00 Konferencja (Dwór Artusa)
24 maja
10.00-12.00 zwiedzanie wystawy „Performing Data” (CSW Łaźnia)
12.00-14.00 przerwa obiadowa
14.00-18.00 Konferencja (Dwór Artusa)
25 maja
10.00-12.00 „Performing Data” – zwiedzanie wystawy (CSW Łaźnia)
12.00-14.00 przerwa
14.00-14.15 Wprowadzenie Art Line – Torun Ekstrand
14.15-14.45 Sztuka antropocenu – Edwin Bendyk (tygodnik „Polityka”; pisarz i publicysta zajmujący się wpływem nowych technologii na życie społeczne, gospodarcze i kulturowe)
14.45-16.00 dyskusja panelowa
Uczestnicy i uczestniczki konferencji:
Dr Monika Bakke – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Kuba Bąkowski – Warszawa
Edwin Bendyk – Tygodnik „Polityka”, Warszawa
Dr Martha Blassnigg – University of Plymouth, Wielka Brytania
Prof. Elinor Nina Czegledy – University of Toronto, Kanada
Prof. Monika Fleischmann & Wolfgang Strauss – Bonn, Niemcy
Prof. James Gimzewski – University of California, Los Angeles, USA
Prof. dr hab. Joanna Hoffman – Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu
Prof. Lissa Holloway-Attaway – Blekinge Institute of Technology, Szwecja
Malin Jogmark – Blekinge Institute of Technology, Szwecja
Prof. Ryszard W. Kluszczyński – Uniwersytet Łódzki
Róna Kopeczky – Muzeum Ludwig w Budapeszcie, Węgry
Dr. Fabrice Lapelletrie – Francja
Prof. Roger Malina – Observatoire Astronomique de Marseille-Provence, Francja
Prof. Michael Punt – University of Plymouth, Wielka Brytania
Jasia Reichardt – Londyn, Wielka Brytania
Prof. Victoria Vesna – UCLA Design, Media, Arts Broad Art Center, USA
Dwór Artusa
80-834 Gdańsk
Długi Targ 43/44
tel.: +48 58 76 79 100
dwor.artusa@mhmg.pl
Strona Muzeum Gdańska [Uwaga! Link otwiera się w nowej karcie.]
Konferencja realizowana jest w ramach polsko-niemieckiego festiwalu nowoczesnego sąsiedztwa „Sąsiedzi 2.0” organizowanego przez Ambasadę Niemiec w Warszawie i Goethe-Institut w Warszawie.
Artystyczno-kulturalny projekt Art Line, przygotowywany przez 14 partnerów z 5 krajów z południowej części Bałtyku, jest współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 85% i ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego 11,25%.