18.06.2008, godz. 15:30
Miejsce: Audytorium Biblioteki Głównej Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, ul. Wita Stwosza 53
Gdy w roku 1998 powstało Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia, od samego początku ważnym punktem jego programu było tworzenie projektów skierowanych do okolicznych mieszkańców. W ciągu 10 lat działalności w Łaźni zrealizowano wiele takich działań, przygotowanych przez wybitnych polskich i zagranicznych artystów. Chodziło w nich o to, by ludzi na ogół wykluczonych z uczestnictwa w życiu kulturalnym włączyć w jego obieg, umożliwić zrozumienie języka sztuki współczesnej, jak również zachęcić do uczestnictwa w warsztatach, podejmujących, za pośrednictwem sztuki, refleksję nad własnymi problemami społeczności. Z drugiej strony, postawa wyjścia na zewnątrz centrum sztuki, pozwoliła samym kuratorom na badanie recepcji sztuki jako narzędzia komunikacji społecznej.
W naszych działaniach w znacznym stopniu inspirowaliśmy się ideą Rzeźby Społecznej Josepha Beuysa, który głosił:
„Musimy przede wszystkim rozszerzyć definicję sztuki poza specjalistyczną działalność prowadzoną przez artystów aż po kształtowanie społeczeństwa przyszłości, opartego na całościowej energii owej jednostkowej kreatywności w ludziach, przez ludzi oraz dla ludzi (…) jako procesie twórczym.”
Obecnie, z okazji 10-lecia Centrum Sztuki Współczesnej, jak również odnosząc się do inspiracji beuysowskich, chcielibyśmy przedyskutować fenomen sztuki zaangażowanej i skonfrontować swoje doświadczenia z innymi – instytucjami sztuki, artystami, krytykami sztuki. Dotychczas wypracowane koncepcje, kategorie i narzędzia w tym zakresie chcielibyśmy poddać pod „krytyczną” dyskusję, której celem byłaby refleksja nad dotychczasowymi osiągnięciami i ustaleniami oraz wypracowanie – o ile będzie to możliwe – nowych narzędzi konceptualnych w tej dziedzinie.
W czasie spotkania chcielibyśmy zaprezentować postawy i dokonania zaproszonych gości oraz odbyć dyskusję na następujące tematy:
* Sztuka skupiona na wartościach estetycznych a sztuka zaangażowana
* Czy i w jaki sposób sztuka może wpływać na rzeczywistość społeczną?
* Czy fenomen tzw. sztuki zaangażowanej oznacza jej zmanipulowanie dla celów inżynierii społecznej?
* Jak kształtować strategie instytucji kultury służące do ustanawiania kontaktu między elitą kulturalną a wyobcowaną resztą, by nie popaść w pułapkę upraszczania sztuki w imię populizmu politycznego?
Uczestnicy panelu:
* Prof. Frank Furedi, profesor socjologii University of Kent, autor wydanej ostatnio przez PIW książki Gdzie się podziali wszyscy intelektualiści, w której przestrzega przed pokusą wykorzystywania instytucji kultury dla celów inżynierii społecznej, tworzenia programów służących społecznej inkluzji warstw wykluczonych kosztem obniżania poziomu oferty kulturalnej tych instytucji;
* Margarethe Makovec/Anton Lederer, Association for Contemporary Art , Graz. to stowarzyszenie zaangażowane w tworzenie sieci artystów, kuratorów i instytucji sztuki krajów Europy południowo-wschodniej i prezentacji sceny artystycznej europejskich krajów w stanie transformacji. Od 2007 r. zajmuje się również artystyczną analizą sytuacji praw człowieka w Europie.
* Valérie Durand-Labayle, Musée d’Art Contemporain du Val-de-Marne (MAC/VAL). MAC/VAL to muzeum sztuki współczesnej umieszczone w Val-de-Marne na obrzeżach Paryża. Tworzy ambitny program kolekcjonerski i wystawienniczy, próbując jednocześnie przyciągnąć do swojej instytucji okolicznych mieszkańców, wśród których jest wielu imigrantów.
* Elena Cwietajewa/Julia Bardoun, National Center of Contemporary Art, Kaliningrad. Kaliningradzki oddział moskiewskiego Narodowego Centrum Sztuki Współczesnej wypracowuje przemyślaną strategię promocji sztuki w mieście, które do 1991 r. było zamkniętą zoną wojskową. Inicjuje projekty artystyczne, które mają na celu nową interpretację historycznej spuścizny Koenigsberga/Kaliningradu.
* Joanna Warsza, kuratorka akcji na pograniczu życia codziennego, teatru i
sztuki partycypacyjnej, m.in. Podróż do Azji-spacer akustyczny po Stadionie
X-lecia" (z Anną Gajewską i Ngo Van Tuong), nagrodzonego przez Co jest
GraneWdechą za kulturalne wydarzenie roku 2006; "Wycieczki do mieszkańców
Broku", "Wirtualne Muzeum - oprowadzanie po niewidzialnej wystawie" (z
Beatem Guggerem i Rudi Steinerem). Ostatnio: kuratorka Finisażu Stadionu
X-lecia w Warszawie. Prowadzi Fundację Laury Palmer.
Prowadzenie: Agnieszka Wołodźko, CSW Łaźnia