Jaka jest różnica pomiędzy przemocą, agresją i terrorem? Jakie są współczesne formy przemocy, agresji i terroru? Jakie warunki muszą zaistnieć, aby sprawca/cy czuli się bezkarni? Jakie są relacje ofiar/y z oprawcą/cami. Jakie są skutki przemocy, agresji i terroru? Czy jesteśmy w stanie im zapobiegać? Jeśli tak, to w jaki sposób?
Przegląd prac wideo nadesłanych na konkurs 15 IN OUT Festiwalu, które nie znalazły się w konkursie głównym, a których wspólnym mianownikiem był temat przemocy, agresji i terroru. Prace ukazują przemoc z perspektywy artystów, którzy nie tylko są jej świadkami, ale również często ofiarami. Jednym ze sposobów przepracowywania doznanych traum jest dzielenie się swoimi doświadczeniami. Podczas przeglądu będzie można także zobaczyć prace, które nie tylko są analizą współczesnych form przemocy i agresji, ale również manifestacją wspólnoty z pokrzywdzonymi i uciemiężonymi. Podczas przeglądu przedstawimy współczesne formy przemocy, agresji i terroru nie tylko w Ukrainie i Białorusi, ale również w Azji czy Ameryce Południowej.
Na konkurs organizowany w ramach 15 Festiwalu IN OUT 2022, którego tematem przewodnim był relacja obrazu ruchomego z designem, nadesłano ponad trzysta sześćdziesiąt prac, z czego znaczna część nie dotyczyła tematu przewodniego, a poruszała temat przemocy na świecie.
Filmy w języku polskim lub angielskim.
Program przeglądu:
Gina Peyran Tan, The Bloody Bleeding System, 2021, 19’18’’
Jak mówić o temacie, który wydaje się całkowicie pominięty w debacie publicznej? W jaki sposób społeczeństwo znieczuliło się na tego rodzaju wiadomości – skoro nic nie zapowiada poprawy powszechnych, niesprawiedliwych warunków, z jakimi stale borykają się zagraniczni pracownicy domowi? Ta klasa (głównie) kobiet jest przepracowana i niedostatecznie opłacana, pozbawiona sprawiedliwego wynagrodzenia i ochrony zatrudnienia. Nie wspominając o ryzyku załamania psychicznego, które zostanie z nimi już na zawsze, ponieważ były karane izolacją lub poddawane przemocy słownej lub fizycznej. Kto za to odpowiada? Kraje zatrudniające, pracodawcy, kraj pochodzenia? Komu możemy zaufać w kwestii dobra tych pracownic – systemowi czy jednostce? Czy problemem jest tu brak edukacji, regulacji czy egzekwowania prawa? The Bloody Bleeding System bezpośrednio zajmuje się powagą problemu – nadużyciami, które ujrzały światło dzienne, a jednak nie zdołały przerwać seryjnych tortur. Ponieważ to dalej trwa, trzeba zadawać pytania. W którym momencie sytuacja stała się tak nieludzka? Jak bardzo musi się pogorszyć, aby każdy pracownik był traktowany sprawiedliwie i równo? Aby grupy uwięzione w tak niepewnych warunkach pracy mogły liczyć na sprawiedliwe traktowanie, ich ochrona musi być uregulowana i egzekwowana. Liczenie w tej kwestii na jednostkę ewidentnie nie działa.
Gina Peyran Tan pracuje w formacie wideo. W jej praktyce popularna, masowa, internetowa kultura wideo zbiega się z osobistymi doświadczeniami artystki i kwestiami społecznymi, które łączą to, co ważne w naszej codziennej egzystencji i znajdują kulminację w pozornie pozbawionym granic społeczeństwie. Działając na wielu płaszczyznach, artystka tworzy narracje wynikające z krytycznego myślenia o dyskursie władzy, nierówności i wolności. Filmy Giny Peyran Tan były pokazywane w największych miastach na całym świecie. Artystka ukończyła Royal College of Art (Wielka Brytania) z tytułem magistra w zakresie praktyki krytycznej i sztuki współczesnej.
Fran Orallo, Persona non grata, 2022, 02’0’’
Persona non grata bierze na warsztat żyjącą współcześnie osobę, która w ten czy inny sposób negatywnie wyróżnia się antyspołecznymi działaniami, naruszaniem wolności innych ludzi, nieprzestrzeganiem praw człowieka czy atakowaniem mniejszości. Koncepcja wideo polega na sformowaniu imienia wybranego antybohatera przy pomocy much. Persona non grata od początku miała być cyklem prac. Pierwszy rozdział poświęcony jest prezydentowi Rosji, Władimirowi Putinowi, za jego nieuzasadnioną i brutalną inwazję na Ukrainę.
Fran Orallo (Badajoz 1979) mieszka i pracuje w Glasgow w Szkocji. W swojej praktyce eksperymentuje z wideo i animacją. Tworząc związki między obrazem a tożsamością, jego prace badają różne warstwy składające się na ideę własnego „ja”. Orallo interpretuje tożsamość jako swego rodzaju rolę, a jego prace obracają się wokół tej performatywnej tożsamości, często wykorzystując ideę autoportretu. Artysta prezentował swoje prace w Hiszpanii i za granicą, uczestnicząc w biennale, wystawach zbiorowych i festiwalach w ponad 40 krajach.
Dasha Brian, 2022, 2022, 13’09’’
2022 to performans o wojnie na Ukrainie wystawiony w Nowym Teatrze w Warszawie. Performens został nagrany dwoma kamerami również dokumentując reakcje publiczności na przebieg wydarzenia. Następnie ten materiał został zmontować w krótki film. Główną ideą performansu było to, że każdy może wpłynąć na sytuację. Nawet mały wkład w dużą rzecz robi ogromną różnicę.
Dasha Brian to białoruska artystka obecnie mieszkająca w Polsce. Wciąż nie znalazła odpowiedniego słowa na to, co robi, więc lubi określać się mianem „twórczyni”. Zajmuje się głównie sztuką wideo (krótkie filmy, wideokolaże, itp.). W swoich pracach często wykorzystuje seksualność i stara się wyrwać „ciało” z kontekstu społecznego. Lubi myśleć o nim jak o „płótnie”. Na jej prace często wpływa również sytuacja polityczna. Obecnie jest zaangażowana w Art Project Revolution, który składa się z 12 krótkich filmów o białoruskiej rewolucji i prawach człowieka.
Roberta Stubs, Conflagration II, 2022, 04’08’’
Conflagration II odnosi się do płomienia, który rozprzestrzenia się na dużym obszarze, obezwładniającego pożaru zdolnego wywołać bunt i rewolucję. Ta seria wideo odwołuje się do potencjału rozpowszechniania się pewnych idei, które mogą mobilizować opór. Proces topnienia i deformacji rozbraja wyobrażenie władzy i dominacji zsyntetyzowane w postaci żołnierza wyposażonego w atrybuty męskości. Podpalenie tego wyobrażenia to konfrontacja z logiką władzy, która szereguje ludzi i ciała w kulturze wojny i dominacji. To mobilizacja do zbiorowej walki z siłami, które nas uciskają.
Roberta Stubs (ur. 1981) mieszka i pracuje w Maringá-Paraná, Brazylia. Jest artystką, nauczycielką i kuratorką, obroniła też doktorat z psychologii, sztuki i płci na Universidade Estadual Paulista. Wykłada sztuki wizualne na Uniwersytecie Stanowym w Maringá. Poprzez swoje fotografie, filmy wideo i obiekty stawia pytania o zastąpienie reprezentacji doświadczeniem. Stubs używa metod wymazywania, deformacji, topienia i przemieszczania jako plastycznych i wizualnych operacji, mających kwestionować klisze, tworzyć kontr-hegemoniczne narracje i aktywować inne płaszczyzny znaczeń i odczuć.
Mariya Hoyin, Why?, 2022, 04’48’’
Wideo powstało podczas Ukraińskiego Pleneru Multimedialnego w Ustce. Ta krótka praca wideo powstała w związku z wojną w Ukrainie. W głowie artystki nieustannie kłębią się myśli o wojnie i pytanie: Dlaczego my?
Mariya Hoyin (ur. 1982) mieszka i pracuje we Lwowie. Ukończyła Lwowską Narodową Akademię Sztuki (wydział ceramiki). Od 2005 roku pracuje głównie z fotografią analogową i cyfrową, performansem, kolażem i grafiką. Jej wideo i performans Nigdy więcej z 2022 roku oraz książka artystyczna Dziennik wojenny powstały podczas Ukraińskiego Pleneru Multimedialnego w Ustce (Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej, Słupsk). W 2022 roku artystka opowiadała o swojej sztuce w Galerii Studio w Warszawie oraz prezentowała swoje prace na festiwalu performansu „ECHT JETZT” w Tubingen, Ruitlingen, Stuttgarcie (Niemcy) oraz na festiwalu „Blurborders” w Tajlandii.
Antonia Luxem, RED RED RED, 2022, 05’58’’
RED RED RED to świadectwo życia współczesnej artystki. Archiwum myśli, uczuć i gniewu, oda do intensywnego czasu pandemii, która sama w sobie jest mikrokosmosem życia, świadectwo upływającego
czasu, naszej drogi do śmierci, eulogią życia.
Antonia Luxem tworzy filmy, w których bada różne rzeczywistości i ciała oraz przenosi widzów w nowe przestrzenie mentalne. Jej prace są inspirowane tematami związanymi z ludzką percepcją, niepokojem egzystencjalnym, snami, tożsamością queer i homofobią. Prezentowała swoje prace m.in. w Gasworks, Londyn; Well Projects, Margate; Fragment Gallery, Moskwa; B3 Biennial of the moving image, Frankfurt; Swiss Church, Londyn; les abattoirs, Tuluza; oraz Turf Projects, Croydon.
janka bankousky, Belarus. OST. 2020-2021, 12’38’’
Praca zawiera ścieżki dźwiękowe z amatorskich filmów nakręconych podczas protestów na Białorusi po wyborach w 2020 roku. Filmy te są w większości bardzo brutalne i pełne przemocy oraz wywołują czystą i irracjonalną wściekłość i nienawiść. Uwagę przykuwa obraz, ale przez usunięcie obrazów i pozostawienie samych dźwięków artysta chciałby, aby widz/słuchacz skupił się na tym, co jest poza obrazem.
janka bankousky to fotograf i artysta wizualny zajmujący się fotografią, wideo i nowoczesnymi archiwami cyfrowymi. Ten poliglota, filolog z wykształcenia, skupia się na projektach związanych z tematyką tożsamości narodowej i prywatnej, pamięci zbiorowej, współczesności globalnej oraz wpływu mediów na świat.
Po wydarzeniach na Białorusi w 2020 roku pracuje nad grupą projektów dotyczących propagandy i przemocy na Białorusi.
Na 15 IN OUT FESTIVALU 2022 praca Belarus. OST. 2020-2021 otrzymała specjalną nagrodę im. Prof. Witosława Czerwonki ufundowaną przez Akademię Sztuk Pięknych w Gdańsku.