Sztuka spotyka Naukę w Antropocenie
Panel dyskusyjny dotyczyć będzie wyzwań i możliwości twórczej współpracy artystów i naukowców w ramach wystawy „Zderzenia epistemiczne: Sztuka, nauka i antropocen” w CSW Łaźnia. Jak inaczej doświadczany jest proces pracy nad wspólnym projektem z perspektywy artystycznej i naukowej? Jakie szczególne oczekiwania wnoszą do współpracy artyści i naukowcy? Jak zmiana klimatu wpłynęła na dyskusję o transdyscyplinarnych badaniach prowadzonych przez artystów? Jakiego rodzaju nowa, nieoczekiwana lub alternatywna wiedza wyłania się ze spotkania artystów i naukowców w Antropocenie?
Uczestnicy i uczestniczki:
Paky Vlassopoulou i Kosmas Nikolaou (członkowie kolektywu 3 137, Ateny)
Dr Emilia Leszkowicz (Wydział Biologii, Uniwersytet Gdański)
Oswaldo Maciá (artysta, Londyn i USA)
Siobhán McDonald (artystka-rezydentka, Szkoła Nauk Przyrodniczych, Trinity College Dublin)
Ciprian Mureşan (artysta, Cluj)
Prowadzenie: dr Reuben Fowkes (Instytut Studiów Zaawansowanych, University College London)
Uwaga:
Dyskusja odbędzie się w języku angielskim z tłumaczeniem na język polski.
Ze względu na ograniczenia, na sali będzie mogło znajdować się jednocześnie 10 słuchaczy.
Wydarzenie w CSW Łaźnia będzie również transmitowane na żywo na facebooku dla tych, którzy nie będą mogli uczestniczyć w nim osobiście 4 lutgeo o 17.00: https://www.facebook.com/events/449619836900715?active_tab=about
Biogramy uczestników i uczestniczek dyskusji:
3 137 to przestrzeń artystyczna założona przez Chrysanthi Koumianaki, Kosmasa Nikolaou i Paky Vlassopoulou w Atenach w 2012 roku. Inicjatywa artystów ma na celu stworzenie miejsca spotkań, wymiany, dyskusji i badań. W swoich projektach kolektyw kładzie nacisk na współpracę, gościnność i hybrydowe formy bycia razem. W ciągu 8 lat działalności kolektyw przeprowadził szereg projektów badawczych opracowanych we współpracy z osobami profesjonalnie zajmującymi się sztuką, naukowcami i przyjaciółmi, a także prezentował wystawy i jednorazowe projekty, takie jak performanse i debaty. Od 2016 roku 3 137 rozwija After the Explosion...You Hear the Light, projekt badawczy we współpracy z Kleą Charitou (historyczką sztuki, kuratorką) dotyczący greckiej sceny artystycznej lat 70. XX wieku, którego wyniki prezentowane będą w formie wystawy, debat, wykładów, projekcji, warsztatów edukacyjnych i publikacji (w przygotowaniu). W 2019 roku inicjatywa została zaproszona przez Alserkal Arts Foundation do stworzenia pracy na Dubai March Art Week. 3 137 stworzył cały program artystyczny zatytułowany Rhodiola, obejmujący internetową radiostację, program filmowy oraz serię performansów i warsztatów, we współpracy z artystami, kuratorami i naukowcami. W tym samym czasie 3 137 powołało do życia niematerialną instytucję Gabriela. Gabriela zajmuje się kwestiami zrównoważonego rozwoju, pracy i instytucjonalizacji, kwestionując rolę inicjatyw artystycznych.
Emilia Leszkowicz jest elektrofizjolożką pracującą na Wydziale Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, w Katedrze Fizjologii Zwierząt i Człowieka. Naukowczyni posiada bogate doświadczenie w nagraniach in vivo u zwierząt oraz w badaniach funkcjonalnego rezonansu magnetycznego mózgu (fMRI) u ludzi. Doktor filozofii, neuronauka, Uniwersytet Gdański, Gdańsk, Polska. Rozprawa doktorska: Rola poszczególnych układów neuromodulacyjnych jądra tegmentalnego szypułkowo-przyśrodkowego w regulacji hippokampalnego rytmu theta (2007). Rozprawa doktorska z wyróżnieniem. Magister Oceanografii Biologicznej, Uniwersytet Gdański, Gdańsk, Polska. Główne zainteresowania badawcze Leszkowicz to neuronalne podstawy społecznych wartości ludzkich, rytm hippokampowy theta oraz układ węchowy. Jej ostatnie badania wykazały, że wartości ludzkiej autotranscendencji, które mają na celu zachowanie i wzmocnienie dobrobytu innych i natury, są związane z miejscem w mózgu, gdzie prawdopodobnie reprezentowane jest „ja rdzenne", tj. w środkowych obszarach korowych. Wspólnie z współpracownikami podczas prowadzonych badań udowodnili, że konflikt psychologiczny przy wyborze pomiędzy kompatybilnymi (np. przyjaźń i przebaczenie) a przeciwstawnymi (np. ciekawość i stabilność) wartościami ludzkimi, ma sygnaturę neuronową i jest związany z silniejszą aktywacją w dodatkowym obszarze ruchowym i innych regionach mózgu często związanych z konfliktem (Leszkowicz i in., 2017). Jej wcześniejsze prace nad hippokampalnym rytmem theta, który odgrywa ważną rolę w procesach uczenia się i kształtowania pamięci, pokazały, w jaki sposób rytm ten jest regulowany przez neuroprzekaźniki uwalniane z jądra środkowo-przyśrodkowego, ważnej struktury mózgu biorącej udział w generowaniu rytmu theta. Jej badania nad pamięcią węchową wykazały, że powstawanie pamięci w dodatkowej opuszce węchowej może być związane ze zmianami w hamującym sprzężeniu zwrotnym na oscylacyjną aktywność neuronów.
Oswaldo Maciá urodził się w karaibskim mieście Cartagena de Indias w Kolumbii. Mieszka i pracuje w Wielkiej Brytanii i USA. W 1976 roku, w wieku 16 lat, zaczął uczęszczać do Szkoły Sztuk Pięknych w Cartagenie, którą ukończył w 1980 roku. W 1982 r. przeniósł się do stolicy Kolumbii, Bogoty, aby studiować reklamę na Uniwersytecie Jorge Tadeo Lozano, jednak po pięciu semestrach opuścił uczelnię, aby na pełen etat poświęcić się sztuce. Od 1985 r. Maciá wykładał sztuki piękne na Uniwersytecie Jorge Tadeo Lozano, a w 1989 r. przeniósł się do Barcelony, gdzie studiował malarstwo ścienne w Llotja School of Fine Art. W 1990 r. artysta przeniósł się do Londynu, gdzie nadal prowadzi włąsną pracownię. W latach 1990-1993 studiował rzeźbę na Guildhall University, a w 1994 roku uzyskał tytuł magistra sztuk pięknych w Goldsmiths College, University of London. W latach 90. jego prace prezentowane były na wystawach indywidualnych w różnych londyńskich galeriach, które przecierały szlaki sztuki instalacji, m.in. w Museum of Installation i Clove Gallery, oraz na wystawach zbiorowych, takich jak Ideal Standard Summertime w Lisson Gallery. Maciá tworzy olfaktoryczno-akustyczne rzeźby, które były prezentowane na całym świecie. Jego prace znajdują się w międzynarodowych kolekcjach, m.in. w Tate Britain i Daros Latinamerica. Rzeźby Macii były prezentowane na wielu dużych wystawach okresowych i indywidualnych na czterech kontynentach. Jak sam stwierdza w swoim manifeście, Maciá stara się stymulować pytania i przeciwstawiać się utartym opiniom. W 2015 roku artysta został wybrany przez międzynarodowe jury do realizacji pracy dla miasta Bogota. Scenario in Construction to pierwsza rzeźba dźwiękowa w przestrzeni publicznej na półkuli południowej. Zmysł węchu pojawia się w wielu rzeźbach Macii. W 2018 r. otrzymał zamówienie od pierwszego Biennale w Rydze na stworzenie An Opera of Cross-pollination, olfaktoryczno-akustycznej rzeźby wielkości pomieszczenia, która stawia widzów na granicy, w której kończy się wiedza, a zaczyna ignorancja. Według Macii wtedy właśnie do głosu dochodzą zmysły. W żółtym pomieszczeniu ogrom dźwięków owadów nagranych w lasach deszczowych w Choco w Kolumbii łączy się z dźwiękami metalowych ogrodzeń i zapachem zapylenia krzyżowego. W 2018 roku Maciá zdobył Złotą Gruszkę na piątym dorocznym konkursie Art and Olfaction Awards w Londynie za eksperymentalną pracę z zapachem. Został wyróżniony Nagrodą za prezentację Under the Horizon (2011/17) w Sala San Antonio Abad – Centro Atlántico de Arte Moderno Gran Canarias España. Kompozycja zapachowa Under the Horizon czerpie z woni organizmów rosnących pod ziemią, wykorzystując przy tym konwencje rzeźbiarskie i oczekiwania narracyjne. Dzięki cokołowi wanna znajduje się na wysokości oczu widza. Cieknące non-stop krany wypełniają wannę czarnym płynem o zapachu jak spod ziemi przy akompaniamencie dźwięków tkanin szytych na maszynie i odgłosów sztucznego deszczu. Nagrania te zostały wykonane przez artystę w dużej bułgarskiej fabryce, produkującej mundury wojskowe na potrzeby różnych wojen na naszej planecie. Również dźwięk jest ważny w jego twórczości. Something Going on Above My Head (1995-1999), instalacja składająca się z szesnastu głośników odtwarzających symfonię dwóch tysięcy ptasich głosów z Afryki, obu Ameryk, Azji i Europy, była wystawiana w dziewięciu krajach – ostatnio w Tate Britain (2016) w Londynie. Praca Surrounded in Tears (2004) była wystawiana w wielu muzeach, w tym w Tate Liverpool (2004) i na Bienal de Cuenca w Ekwadorze (2011), gdzie Maciá otrzymał pierwszą nagrodę. Rzeźba, składająca się z dwudziestu dwóch megafonów, z których każdy przeznaczony jest dla innego kanału dźwiękowego, jest symfonią stu odgłosów ludzkiego płaczu, zaczerpniętych z różnych kultur i epok. Artysta spędził dwa lata badając dźwięki towarzyszące ludzkim łzom, konsultując nagrania i referencje z wielu kolekcji, w tym z etnograficznych archiwów dźwiękowych w całej Europie, Muzeum Freuda w Londynie, archiwów radia Caracol w Kolumbii, a także nagrał odgłosy noworodków z Royal London Hospital w Whitechapel w Londynie. Na Manifesta 9 w Belgii (2012) Maciá zaprezentował Martinete (2011-2012), olfaktoryczno-akustyczną rzeźbę, nad którą rozpoczął badania na Biennale w Porto Alegre w Brazylii w 2011 roku.
Siobhán McDonald jest artystką-rezydentką w School of Natural Sciences przy Trinity College w Dublinie (2017-2019). Współpracuje z wiodącymi światowymi placówkami badawczymi, takimi jak Europejska Agencja Kosmiczna, Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej czy Europejska Rada ds. Badań Naukowych i zajmuje się ekologią w świetle współczesnych zagrożeń ekologicznych. Wiedza jest dla niej motorem do zadawania pytań o strukturę i historię Ziemi. Jej twórczość, badająca epokę antropocenu i najnowsze konsekwencje wpływu człowieka na środowisko naturalne, zwraca uwagę na tematy, które dla nauki wciąż pozostają niewiadomą. Interesuje ją zmienna natura lądów, wydarzenia historyczne i ich korelacje z czasem. W swoim studiu współpracuje z grupą, do której należą historycy i naukowcy. Prace artystki przybierają wiele form, od obrazów i rysunków po filmy i utwory.
Ciprian Mureșan mieszka i pracuje w Klużu, w Rumunii. W 2000 roku ukończył tamtejszą Akademię Sztuk Pięknych. Mureșan wykorzystuje różne media, od rysunku, wideo i obiektów po fotografię i książki. Od 2005 roku jest redaktorem magazynu IDEA art + society, wydawanego w Klużu. W swoich pracach eksploruje, ocala i rekontekstualizuje historyczne, społeczne i kulturowe (literackie lub artystyczne) odniesienia, odsłaniając złożoności codziennego życia i warunki postrzegania historii. W 2009 roku reprezentował Rumunię na 53. Międzynarodowej Wystawie Sztuki na Biennale w Wenecji. Jego prace były wystawiane m.in. w SMAK Ghent, Centre Pompidou, Paryż; na Biennale w Wenecji; w Ludwig Museum, Budapeszt; Tate Modern, Londyn; Contemporary Art Center, Genewa; n.b.k. – Neuer Berliner Kunstverein, Berlin; New Museum, Nowy Jork. Wybrane wystawy: Ciprian Muresan, SMAK Museum, Ghent, BE; L’atelier sans fin, Galerie de l’Atelier Brâncuși, Centre Pompidou, Paryż (2019, wystawa indywidualna z Șerbanem Savu); #1.3 WAYS TO TIE YOUR SHOES: CIPRIAN MUREȘAN, Convent Art Space, Ghent (2017, wystawa indywidualna); Viva Arte Viva, 57. Biennale w Wenecji (2017); Your survival is guaranteed by treaty, Ludwig Museum, Budapeszt (2015, wystawa indywidualna); Allegory of the Cave Painting, Extracity Kunsthalle, Museum Middelheim, Antwerpia (2014); Contemporary Art Gallery, Vancouver (2013, wystawa indywidualna); Six Lines of Flight: Shifting Geographies in Contemporary Art, Museum of Modern Art (MOMA), San Francisco (2012); Stage and Twist, Project space, Tate Modern, Londyn (2012, wystawa indywidualna, z Anną Molską); Contemporary Art Center, Genewa (2012, wystawa indywidualna); Recycled Playground, FRAC Champagne-Ardenne, Reims (2011, wystawa indywidualna); Les Promesses du passé. Une histoire discontinue de l’art dans l’ex-Europe de l’Est, Centre Pompidou, Paryż (2010); The Generational: Younger than Jesus, New Museum, Nowy Jork (2009).
Wydarzenie współfinansowane z programu Unii Europejskiej „Kreatywna Europa”.