„Jestem armią złożoną z jednego tylko człowieka, uzbrojony w moją duszę”
CSW Łaźnia, po raz pierwszy w Polsce, prezentuje twórczość Rosemberga Sandovala, kolumbisjkiego artysty, którego transgresyjna sztuka, wykorzystując ciało jako główne narzędzie, porusza kwestie moralności, śmierci, wygnania i pamięci, i jest głosem świadectwa o przemocy i konfliktach, w jakich od dziesięcioleci pogrążony jest jego kraj.
Sandoval urodził się w 1959 r. w Cartago-Valle w Kolumbii jako ostatnie z czternaściorga dzieci, w rodzinie chłopów przymusowo wysiedlonych ze swojej ziemi — los milionów Kolumbijczyków — w wyniku terroru ze strony sił rządowych, rywalizujących partii politycznych i wielkich posiadaczy ziemskich wobec ludności cywilnej. Jego sztuka staje się przenikliwym krzykiem w imieniu tylu, którzy nigdy nie mieli głosu: zmarginalizowanych, zaginionych, zmasakrowanych.
Jego prace to furia i kunszt. Ta równowaga między dosadnością przekazu a wartością artystyczną wizji, jej realizacji i poetyki sprawia, że jako twórca tak ściśle związany z kolumbijskim kontekstem, przekracza granice i dociera do ważnych ośrodków kulturalnych w Europie i Ameryce Południowej oraz do zbiorów m.in. Museum of Modern Art w Nowym Jorku (MOMA), Daros w Zurychu czy Prometeo we Włoszech.
Rosemberg Sandoval jest jednym z pionierów i najważniejszych przedstawicieli performance w Kolumbii i Ameryce Południowej. To artysta prawdziwie polityczny. Politykę uprawia poprzez sztukę, a performance jest formą ekspresji, która pozwala mu zadać najsilniejszy i najskuteczniejszy cios złożonej kolumbijskiej rzeczywistości. Dla Rosemberga:
„Ciało osacza widza większym zagrożeniem w przestrzeni i czasie rzeczywistym, skondensowanym, pełnym świadomości”.
Performance jest także rodzajem zbawienia,
„jedyną rzeczą, która pozwala współistnieć z ubóstwem, z szaleństwem i ze śmiercią”.
Aby rozwijać koncepcje, wykorzystuje materiał efemeryczny, surowy, organiczny, odrzucony, o dużym ładunku społecznym i symbolicznym. Jego sztuka, bez znieczulenia, stawia w centrum to, co marginalne, niszczy je na nowo, by przywrócić mu głos i blask, aby nadać mu godność.
Tytuł wystawy Labriego odnosi się do niezwykle istotnej dla Kolumbii kwestii, jaką jest relacja z ziemią. Nierówności społeczne, brutalne przesiedlenia chłopów, nielegalne wydobycie surowców, przymusowe siewy i zbiory koki — wszystkie te problemy społeczne są powiązane z zarządzaniem gruntem. LABRIEGO to chłop bez własnej ziemi, który pracuje dla kogoś innego, źle opłacany, bez dostępu do emerytury, opieki zdrowotnej i edukacji. Wszystkie prace prezentowane w Łaźni są związane z ziemią, istnieje między nimi łącznik: LABRIEGO.
Rosemberg Sandoval tworzy performance, instalacje, interwencje, przedmioty, rysunki i obrazy. Wystawa w CSW Łaźnia prezentuje dokumentacje najbardziej reprezentatywnych akcji artysty oraz instalację-interwencję Puñado De Tierra („Garść ziemi”). W wieczór otwarcia artysta wykona na żywo performance EU-ROPA, a towarzyszyć mu będzie żona, Paola Andrea Tafur oraz syn, Tomás Sandoval Tafur.
* Promotorka kultury. Przez kilka lat osoba odpowiedzialna za sprawy kulturalne i PR w Ambasadzie RP w Bogocie.